Wol
Wollen kleding wordt vaak gemaakt van wol (lamswol) of scheerwol (wol wat in de jaren na de eerste scheerbeurt wordt verkregen).
Lamswol is fijn, kort en zacht; bij scheerwol zitten de vezels dichter op elkaar. Zuiver scheerwol is te herkennen aan het wolmerk. Daarnaast bestaat er nog scheurwol (afkomstig van al eerder verwerkt wol); wol van aanzienlijk mindere kwaliteit.
Andere soorten wol
*Alpaca: haar van de alpaca. Alpaca’s komen vooral in Zuid-Amerika voor.
*Angora: haar van een angorakonijn. Dit product wordt toegevoegd aan het garen van vilt voor hoeden, voor ondermode en voor breiproducten.
*Kasjmier: haar van een kasjmiergeit. De wol is glad, glanzend en elastisch.
Kasjmier is een dure stof en wordt veelal gebruikt wordt voor mantels, pull-overs, shawls en fijne damesbovenkleding.
*Mohair: haar van een angorageit. De wol is glad en glanzend. Het wordt gebruikt als bijmenging van mantelstoffen.
Wolproducerende landen
De meeste wol, zo’n 40%, is afkomstig van Merino-schapen vanwege de beste kwaliteit: het is fijn, zacht sterk, dun, veerkrachtig en gekroesd. Australië is met een productie van grofweg 500 miljoen kilo wol, afkomstig van zo’n 98 miljoen Merino-schapen, het belangrijkste wolproducerende land. De wol wordt met name verscheept naar de Verenigde Staten, Europa, de voormalige Sovjet-Unie, Japan en China en ook Nederland. China is het tweede wolproducerende land en in opkomst.
Daarna is Nieuw-Zeeland een grote producent. Wol van het Nieuw-Zeelandse Romneyschaap wordt vooral verwerkt in tapijten, vloerbedekking en dekens.
Wol is in Nederland een bijprodukt. In Nederland is wol weinig waard (minder dan een euro de kilo) tenzij het door kunstenaars of anderen direct wordt verwerkt (kaarden, spinnen, breien, weven, vilten). In andere landen wordt wol wel op waarde geschat. Het grootste deel van de Nederlandse schapen levert Nederlandse wol op waar naast kunst en bijzondere kleding vooral isolatiemateriaal en dekbedden van wordt gemaakt.
Een deel van de Europese schapen wordt geëxporteerd naar de zuidelijke landen. Meestal zijn dit oudere schapen (leveren niet meer genoeg lammeren) of lammeren (6 tot 12 maanden oud) die niet geschikt zijn voor de fok. Nederlandse schapen zijn overigens minder geschikt voor het warmer klimaat door de dichte structuur van de wol.
Merino schapen (komen weinig voor in de noordelijke Europese landen) hebben de meest gewilde wol.
Het bij ons meest voorkomende Texelse schaap levert maar weinig wol (3,5 kilo per schaap). De wol van het Texelse schaap is te grof voor de kledingindustrie en wordt vooral gebruikt voor tapijten, dekens en als vulling voor matrassen en dekbedden.
Opvallende keurmerken in de wol industrie
De Duitse organisatie IVN is een samenwerkingsverband van producenten van natuurtextiel.
De leden houden zich aan strenge kwaliteitscriteria, die gaan over het hele productieproces: van grondstof tot eindproduct. IVN werkt op basis van biologische teelt, lange levensduur van producten en milieuvriendelijke productiemethoden. Kleding gemaakt met dit Duitse keurmerk staat garant voor een duurzame productie van onder andere wol.
Het Internationaal Wol Sekretariaat (IWS, nu Australian Wool Services) stelde in 1964 het Wolmerk (Woolmark) in.
Dit label geeft garantie dat het product is vervaardigd van zuiver scheerwol en voldoet aan een aantal kwaliteitseisen als kleurechtheid, sterkte en krimpvrijheid. Wolmerkhouders zijn middels een contract aan deze voorwaarden gebonden en verplichten zich tot controle door het Australian Wool Services.
Het Wolmerk stelt echter nauwelijks eisen op het gebied van mens-, dier- en milieuvriendelijkheid.
Het verbiedt alleen kinder- en dwangarbeid, in lijn met de ILO-arbeidsnormen.
Milieuverontreiniging van wol
Bij de productie van wol en bij het transport worden talloze chemische bestrijdingsmiddelen ingezet om motten, parasieten en schimmels te weren. Tijdens de verwerking van de wol worden deze chemicaliën, samen met het wolvet en plantenresten, uit de wol gespoeld en kunnen zo voor milieuverontreiniging zorgen. Wol legt heel wat (milieuonvriendelijke) kilometers af voor het uiteindelijk als kledingstuk in de winkel ligt.